Mięsaki poinjekcyjne są częstymi nowotworami kotów spotkanymi w praktyce lekarsko-weterynaryjnej. Są to guzy powstałe na skutek iniekcji delikatnej skóry kota. Pojawia się pytanie, czy szczepić w takim razie naszego mruczka? Oczywiście, ale należy pamiętać o tym, iż istnieje ryzyko powstania nowotworów, dlatego zwierzę powinno być obserwowane.
Mięsak poszczepienny u kotów. Występowanie.
Występują w zależności od prac w zakresie 1-1,3 na 10.000, aż do 1 na 1000 przypadków. Umiejscowienie często związane jest z lokalizacją podania szczepionki czy leku o przedłużonym działaniu najczęściej jest to okolica między łopatkowa, boczna część klatki piersiowej lub obszar kulszowy.
Najczęstszymhistiotypem jest włókniakomięsak (fibrosarcoma), ale zdarzają się też inne mięsaki w tym mięsaki wysokiego stopnia złośliwości.
Charakterystyka i diagnoza mięsaka poszczepiennego u kota.
Nowotwór ten charakteryzuje się szybkim rozwojem w momencie pojawienia się i bardzo dużą inwazyjnością. Wznowa, czyli nawrót po wycięciu chirurgicznym w zależności od badań waha się w granicach 20-50% przypadków, wystąpienie przerzutów zdarza się rzadko w ok.10-15% przypadków, wg niektórych doniesień w przyszłości może być to wyższy procent.
Diagnostyka opiera się na wykonaniu biopsji cienkoigłowej, pobraniu wycinka do badania histopatologicznego, wykonaniu badań obrazowych w tym zwłaszcza badania tomografii komputerowej.
Postępowaniem z wyboru jest zabieg chirurgiczny. Zabieg musi być bardzo radykalny i obecnie uważa się, że należy usunąć od 3 do 5 cm tkanek zdrowych wraz z dwiema powięziami mięśniowymi.
Pierwszy zabieg jest NAJWAŻNIEJSZY. W przypadku marginalnych zabiegów ryzyko wznowy się go ponad 90% przypadków.
Rokowania dotyczące kotów w mięsakiem poszczepiennym.
Wyróżniamy następujące czynniki rokownicze:
1. Rodzaj pierwszego zabiegu — radykalny czy marginalny.
2. Marginesy -czyste czy nie.
3. Wielkość guza — brak jednoznacznych wyników badań może mieć znaczenie.
4. Który zabieg — pierwszy czy wznowa (rokowanie mniej pomyślne).
5. Lokalizacja nowotworu — ma znacznie związane z możliwościami usunięcia guza.
Radioterapia jako leczenie uzupełniające po zabiegu chirurgicznym.
Obecnie łączy się zabieg chirurgiczny z radioterapią oraz w niektórych przypadkach z immunoterapią (ONCEPT IL -2). Immunoterapia uzupełnia leczenie operacyjne i radioterapię u kotów z włókniakomięsakiem (o średnicy 2-5 cm) bez przerzutów lub zajętych węzłów chłonnych I ma na celu obniżenie ryzyka i opóźnienie wystąpienia nawrotu choroby (miejscowego nawrotu lub przerzutu). Działanie to wykazano w badaniach terenowych prowadzonych przez okres 2 lat.
Uzyskano średni czas przeżycia wolny od choroby przez ponad 730 dni.
Operacja + naświetlania ± chemioterapia
• średni czas bez nawrotów 398-810 dni
• średni ogólny czas przeżycia 520 – 1290 dni
• miejscowy nawrót 35- 45%
• przerzuty 12 - 21%
Leczeniem uzupełniającym po zabiegu chirurgicznym jest chemioterapia onkologiczna.
Obecnie najczęstszymi lekami stosowanym często skojarzeniowo są cytostatyki z grupy antarcyklin Tzn. doksorubicyna, mitoxantron oraz leki z grupy związków alkalizujących tj. cyklofosfamid.
W badaniach in vitro wykazano działanie również leków do terapii celowanej takich jak mastnib (MASIVET).
Elektrochemioterapia w leczeniu FISS u kotów.
Wykazuje się skuteczność elektrochemioterapii jako leczenia uzupełniającego u kotów. Jednak nadal potrzeba więcej badań, aby mieć pewność, że może ona działać wystarczająco dobrze dla kota.
Postępowanie profilaktyczne dla Właścicieli kota i lekarzy weterynarii.
Należy unikać szczepień czy zastrzyków w to samo miejsce, aby uchronić mruczka przed zwiększeniem ryzyka powstania mięsaka. Obowiązkowe zastrzyki podskórne, najlepiej by wykonywane były w boczną część klatki piersiowej i ściana jamy brzusznej.
Zastrzyki domięśniowe robimy w tylną kończynę, aczkolwiek możliwe jest powstanie
mięsaka, późno zdiagnozowanego.
Szczepienia:
wścieklizna: prawa tylna kończyna podskórnie (Rabies – wścieklizna = Right – prawa strona)
- FeLV: lewa tylna kończyna SC (Leukemia – białaczka = Left – lewa strona)
- inne szczepienia: podskórnie – prawe ramię
Zasada 3-2-1 w przypadku mięsaka FISS u kotów.
Zgodnie z zasadą 3-2-1 należy koniecznie poddać biopsji guza, który:
• utrzymuje się 3 miesiące po szczepieniu.
• jest większy niż 2 cm,
• zwiększa swoją objętość 1 miesiąc po szczepieniu koniecznie – biopsja.